A Never Ending Love / Bitmeyen Aşkım : Woody Allen

Woody Allen, birçok kişinin olduğu gibi benim de "en"im. Sebebini sorarlarsa, "zeka" derim, "sorunlu ama kesinlikle zeki ahlak anlayışı," "kendine haslığı," ve beni kesinlikle bıktırmadan, hala hayran bırakan "aynılığı" diye de eklerim.
Ve geçenlerde de sordular, "en" sevdiğin Woody Allen'lar hangileri peki diye:

As it is for many, Woody Allen is "the" director for me as well. If I am asked why, I probably answer with "intelligence," with "crooked but always witty sense of morality," with "individuality, uniqueness" and of course with "the non-weary, admirable alikeness."
And lately, I was asked what are "the" films of Woody Allen, according to me: 


Annie Hall (1977)

Birçok kişinin sadece en sevdiği Woody Allen değil, en sevdiği film de aynı zamanda. Bana birkaç sene önce, çok sevdiğim biri hangi filmi sen çekmiş olmak isterdin dediğinde birçok kabul görmüş sanat filmi sıralamış sonra da "Dur, vazgeçtim, boşver hepsini. Ben Annie Hall'u çekmiş olmak isterdim" demiştim.
Annie Hallu'u yaratmış istemiş olmamın sebebi ve aynı zamanda filmi de bu kadar popüler yapan şey, benim için en azından, kişiselliği. Woody Allen zaten her filminde, o sene aklından geçenleri, aşk, arkadaşlık ve ilişkiler hakkında fikirlerini anlatıyor. Annie Hall da şüphesiz aynı düşünce akışının somutlaştırılması. Ancak Annie Hall, belki de bir çok Allen filminin aksine, daha başı sonu belli, daha bizim de başımızdan geçmiş bir hikaye anlatıyor. Uzun bir zaman dilimine yayılan, başarısızlıklarla ve büyümelerle dolu bir ilişki Annie Hall'la kurulan ilişki. İzlerken kendini ilişkinin iki tarafında da görmek mümkün, iki tarafın başarısızlıklarını da üzerine alınmak, büyümeleri övmek, uzaklaşmalara üzülmek. Bu yüzden de, Annie Hall belki de en 'seyirciye yakın' filmi Woody Allen'ın.
Hikayesinin yanında, bir de müthiş dördüncü duvar yıkmalarına, film oyunlarına, zamansız anlatımlara ve elbette ki harika bir kimyaya sahip oyunculara sahip Annie Hall. Sonuçta da, şahsımın sayısız kere izlediği, ve hala sıkılmadığı, nadir filmlerden biri.


Some time ago, I was asked by someone about the film that I wish I had made. My first answer was a long list of well-appreciated art house films. But then, I remember saying "No, forget all. I wish I had made Annie Hall!"
For many, Annie Hall is not only "the favourite Woody Allen" but also "the favourite, in general." 
The reason of Annie Hall being my last answer to that question, and also it being many people's favourite, is related to its intimateness. It is well-known that Woody Allen things about 'stuff' - men, women, love, friendship, relationships, sex - and every year, makes a film out of those. Beyond doubt, Annie Hall is the concrete version of the same movement of thought. Yet at the same time, it tells a more familiar, perhaps more realistic, or more widely-known story, compared to other films of Allen.
The relationship with Annie Hall, which is a lasting one, is full of failures and growing-ups. It is possible identify with both parties; it is possible to take the failures personal, to praise the growing-ups and to be saddened by the (several) separations. Perhaps mostly because of these easy identifications, it is the most connected-to-the-viewer film of Allen. Or perhaps it is that to me!
And lastly, apart from its story, the film is full of smart 'breaking of the fourth wall's and of tricks that are specific to the medium of film. And it presents a fun-to-watch time warps with so-fun-to-watch characters.
And in the end, it is one of those very rare films that I can watch several films, enjoying the every time.




Hannah and Her Sisters (1986)

Bir övgü olarak "tam bir Woody Allen" diye tanımladığım filmler var. Hannah and Her Sisters da onlardan biri.
Her şeyden önce, bol diyaloglu (o yüzden de oldukça gerçekçi) ve gürültülü gibi gözüküp aslında düz bir çizgi üzerinde ilerleyen ve karakterlerini katman katman tanıtan anlatımıyla, daha ilk beş dakikasında çok başarılı bir yönetmenlik örneği sergileyen bir film Hannah and Her Sisters. Hikaye genç ve güzel, maddi durumu yerinde üç kardeş ve onların eşleri, sevgilileri, eski eşleri ve eski sevgilileri arasında geçmekte ve içinde bir sürü Woody Allen teması barındırmakta: resimden, mimariden, şiirden hoşlanan burjuva sınıfı, göreceli bir şekilde sorunlu olan, ancak herkesin normalleştirir bir şekilde kabul ettiği bir ahlak anlayışı, hastalık hastası bir Woody Allen, sanat eserlerine gönderme, birbirleri içine geçen hikayeler, eşlerinden başkasına aşık olan insanlar, aldatmalar, sorunlu çocukluklar ve bir dolu zeki diyalog.
Birbirine benzer sahnelerle, çok güzel başlayıp şahane biten ve keyifle izlememek için neden bulması zor filmlerden Hannah and Her Sisters; kesinlikle en favorilerimden biri.


Some films are extremely Woody Allen (which is a huge praise) and Hannah and Her Sisters is certainly one of them.
Above all, it is an example of admirable directing: It develops with crowded (and so realistic) dialogues yet it moves through a certain and straight line. Also, it beautifully introduces its characters layer by layer and tells its story with these very layers. The story revolves around three young, beautiful and financially safe sisters, their husbands and lovers and finally their ex-husbands and ex-lovers and it contains many Woody Allen elements: the bourgeoisie that adores paintings, opera, architecture and poetry, the crooked yet-somehow-accepted-as-normal understanding of morality, a hypochondriac Woody Allen, references to many classic artist, switching lovers as well as husbands, cheatings, break-ups and make-ups, problematic childhoods and finally plenty of witty dialogue.
Hannah and Her Sisters starts with a beautiful beginning and ends with a wonderful ending, which are smartly and humorously similar. It is one of those films that I find it hard to find a reason not to like and not to have a very fun watching experience.

Deconstructing Harry (1997)

Deconstructing Harry, bir Woody Allen filmi olması dışında öznel anlatım ve bilinç akışının, hayalin ya da yaratıcılığın görselleştirilmesi tekniklerini kullanması ve en önemlisi bu tekniklerin (master tezimde iddia ettiğim gibi doğal bir) sonucu olan güvensizlik duygusunu hikayesinin konusu olarak sunması ile kişisel favorilerim arasında.

Şöyle ki film, adını anlamlı kılar bir şekilde hikayesinin katmanlarının sınırlarını teker teker çizerek ilerliyor: En başta izlediğimiz kısa hikayenin Harry'nin kitabı olduğunu anlıyoruz önce, hemen ardından da gerçek olaylara dayandığını; Daha sonra izlediğimiz ve başka bir hikayenin anlatımının görselleştirilmesi ile birleşen sahnenin ise bütünüyle Harry'nin psikologuna anlattıklarının görselleştirilmesi olduğu anlaşılıyor. Film sonuna kadar bu şekilde, benzeri görselleştirmeler ile devam etmekle kalmıyor, tüm hikayeler ya Harry'nin hayalürününün eseri ya da gerçek hayatta da terk edemediği 'kendi bakış açısı' ile ilgili bir şeyler anlatıyor. Ve elbette, karmaşık ve başarısız ilişkiler ile dolu bu hikayelerin hepsinde bir dolu Woody Allen aforizması ile karşı karşıyayız...

Deconstructing Harry, is not only very Woody Allen but it is also a very inspirational example of a film that uses subjective narration and visualization of creativity, thoughts and dreams. Perhaps more importantly, the film presents the unreliability, which is a part of the film watching experience and the natural result of the technique subjective narration in my master thesis, as an element in its story. Thereby, it is a personal favorite not only due to its Woody Allen-ness but also to its narration.

Making its title meaningful, Deconstructing Harry develops by making the borders of its different layers visible, one by one: First we realize that the first story we have been presented was from Harry's book, and then immediately it is revealed that it is also based on real events. The next scene, which is later combined with the visualization of another story turns out to be a visualization itself as Harry tells what has happened to his psychologist. The film continues to reveal short story like events only to be either Harry's creative imagination or to be about him not being able to abandon 'his point of view' in real life. And in the end, of course, it all comes down to Woody Allen statements about relationships, life, and death.

Manhattan (1979)

Zekasını takdir edip, güzelliğine hayran olup ama bir türlü anlaşamadığım, uzaktan sevdiğim bir film Manhattan. Sevgi hakkındaki karışık tanımlamalarından, ve beni bir şekilde rahatsız eden (ki Woody Allen hoşnutsuz olmazdı bundan), ana karakterin kafa karışıklığından basit bir aşk aforizmasına çok çabuk vardığı sonundan sebepli, aşkla sevemiyorum Manhattan'ı. 

Filmin, diğerleri gibi ısrarla akılda kalan sahneleri var, yukarıdaki afişi oluşturan Manhattan sokakarında sabahlama sahnesi bunlardan biri örneğin. En sorunsuzundan bir aşk hikayesi naifliğindeki bu sahne, filmin aşka karşı duruşunu da özetliyor aslında: güzel olduğu kadar geçici ve huzurlu olduğu kadar felaket habercisi. Belki de bu gerçekçiliği, aşkla sevdiremiyor bana filmi; müthiş güzellikte bir aşk huzursuzluğu zira anlattığı.

Manhattan is a film that I highly appreciate the intelligence of, that I admire the beauty of, yet a film that I cannot fall in love with. Perhaps the reason is its complicated love statements; or perhaps it is the ending, in which the main character jumps into the very conclusion -the last paragraph- of its love stories too quickly, while he is still confused about love (and life!). All I know is that this rapid conclusion is deliberate and that Woody Allen would appreciate this disliking of mine.

Like many other Woody Allen films, this film has several I-cannot-forget scenes, one being the Manhattan-streets-sunrise scene, used in the film poster above. This very scene, simply depicts a very simple falling-in-love moment, - a beautiful one for sure. And again, this very scene's specific depiction summarizes the film's stance on love: beautiful yet temporary, serene yet foreshadowing the coming griefs. Perhaps this realism prevents my falling in love: it is hard not to notice that Manhattan is a story of a beautiful unease of love.

Match Point (2005)

Diğerlerinin aksine, bu listede olup en az Woody Allen olan film Match Point, ve bu bir yergi değil.

Ayakları fazlasıyla yere basan, gerçekliği tartışılır, ama bu tartışılırlığı asıl derdini anlatmak için kullanan bir film bu. Yine Woody Allen aforizmalarından oluşuyor film, bu sefer oldukça açık bir şekilde, ve bu sefer aşk değil adalet hakkında. Karakterler siyah ve beyazlar, ya da grideler ve geçişleri anlatılıyor hikayede. Ancak en güzeli/değişiği/dikkat çekeni bir bilinmezlik ve bunun yarattığı gerilim hali. (Listedeki) diğer filmlerinde söylediklerini hali hazırda, derdi ya da açmazı belli karakterlerle anlatan Allen, bu sefer karakter gelişimini kullanarak anlatıyor derdini. İnsanın insanlığı, bu uğurda değişimi, yapabilecekleri ve sınırları da hikayenin hem konusu hem de Allen'ın aracı oluyor böylece.

Match Point is the only film in this list that is not-so-Woody Allen, and surprisingly this is not a complaint.

It is a (more) down-to-earth film. The level of reality is argumentative, yet this very argumentativeness is used as a mean to tell its story: "Things happen, unrealistically, usually to prove a point."

Match Point, like the others, has its own aphorisms; now about crime and punishment. The characters are either black or white, or they are in the grey zone and their movement (to the black) are the very story of the film. Respectively, the most beautiful part of the film is the very unpredictability of these movements, and the resulting tension. In his other films (that are on this list), Woody Allen tells what he wants to tell with already-created, definite characters. Yet in here, the very character developments tell what he wishes to tell. Thus, the human-nature, his capability of a person and his self drawn limits are not only the story itself, but also the tools of the story-telling.

*Deconstructing Harry görseli Olimpia Munoz'a ait.

  Deconstructing Harry movie poster is by Olimpia Munoz.

(Some of the / Bazı) Philip Seymour Hoffman Films / Filmleri

Paul Thomas Anderson (Boogie Nights, Magnolia, Punch Drunk Love, There Will Be Blood) ve örnek verdiğim bu filmlerin üçünde de beraber çalıştığı Philip Seymour Hoffman'ın varlıkları sebebiyle, The Master büyük beklentiyle, yakın zamanda izlemeyi planladığım filmlerden.
Philip Seymour Hoffman deyince, çok kritik bir sahnede, ağız dolusu bir sinirle bağıran bir karakter geliyor gözümün önüne. Zira Hoffman'ın canlandırdığı karakterler genellikle (duygusal olarak) sınırda gezinen karakterler. Hoffman'ın sadece vücudunu hafif titreterek, ellerini çok iyi kullanarak ve bakışlarıyla çok şey anlatarak duygu patlamalarını canlandırması değil, aynı zamanda her seferinde en aşırı noktadaki anlara sadelik/gerçeklik katarak karakterinin önüne geçmemesi de tüm filmlerindeki oyunculuğunun ortak noktası.
Hollywood'un hak edilmiş ünlerinden birine sahip ve üstelik korkusuz bir aktör Philip Seymour Hoffman. "En" listemde başlarda olan ve tezimde de incelediğim filmlerden biri olan Synecdoche, New York'daki Caden rolü kişisel favorim; Boogie Nights, Magnolia, 25th Hour, The Talented Mr. Ripley ise unutulmazlar...
The Master Türkiye'de 9 Kasım'da vizyona girdi, Hollanda'ya ise Ocak ayında geliyor. Bu bekleme süresi ise Philip Seymour Hoffman filmlerini tekrar gözden geçirip, izlemediklerimi aradan çıkarmamın sebebi.

When someone says Philip Seymour Hoffman, what I picture is a man, spitting and shouting, pointing his finger to someone else and explaining some crazy ideas, explaining his own misery or manifestos about (the misery of) life. 
The best of Hoffman's characters are either on the edge of nervous breakdowns or are extremely hurt in the past, and silently revealing their wounds. And, Hoffman, as an actor, is extremely memorable with bringing these characters to life, by adding the severity (and the resulting reality) to the most extreme moments.
Owning remarkable courage and a well deserved fame, Philip Seymour Hoffman is one of the names on my top list of actors. His role of Caden in Synecdoche, New York (the film that I have used in my Master Thesis and that is one of my all time favourites) is the most unforgettable one for me. The others are: Boogie Nights, Magnolia, 25th Hour or The Talented Mr. Ripley...
Thereby, not only due to the name of Philip Seymour Hoffman, but also of Paul Thomas Anderson (Boogie Nights, Magnolia, Punch Drunk Love, There Will Be Blood), The Master is a film of great expectations on my side. The Master is already in cinemas in Turkey (since November 9) and will not be here, in Netherlands, before January. Thus, while waiting, here is a chance to run over Hoffman's films, and watch the ones I never had a chance to.

Mary and Max (Adam Elliot, 2009)

Film oldukça zor bir çocukluk geçiren Mary ile ağır depresyon ve Asperger sendromu teşhisli, obez Max'in tesadüf eseri önce mektup arkadaşı, sonra da birbirlerinin tek arkadaşı olmalarını anlatıyor. Filmin bir anlatıcının toparlayıcılığında sunduğu, seneler boyunca iki taraflı gelip giden mektupların bir nevi görselleştirilmesi. Philip Seymour Hoffman, düzenli cümleleri ve sürekli duraklayarak kurduğu, duygusal yükselip alçalmalardan arınmış cümleleriyle Max'i seslendiriyor. Max öyle hüzünlü ve öyle sağlam bir karakter ki, onu izlerken Hoffman'ı gözünüzün önüne getirmenizin pek bir imkanı yok. Yani filmin seslendirme açısından iyi bir iş çıkardığı bir gerçek..
Fazlasıyla hüzünlü bir hikayeyi, oldukça şirin bir görsellikle sunan bir film Mary & Max. Sanki bir çocuk filmiymişcesine, çok ciddi bir hikayeyi bir çocuğun kafasında kuracağı görsellikte ama bir taraftan da sahip olduğu tüm ciddiyetle anlatıyor. Sevilmeyecek bir tarafı bulunamayan filmlerden, sevimli bir hüzün ile barışık olabilirseniz tabii...

Mary & Max tells the story of Mary, who goes through first a very difficult childhood, then an even more difficult puberty, and of Max, a middle aged obese man who is diagnosed with asperger's syndrome and severe depression. First, they become pen friends, and then each other's one and only friend through the years. And what the film depicts is the visualization of the letters that are sent back and forth for almost 30 years.
Max's characterization is extremely sad, unique and also very unforgettable and it is voiced by Philip Seymour Hoffman's neat yet interrupted sentences that lack any emotional ups and downs.
Mary & Max is a film that depicts an extremely sad story in a very cute visuality: As if it is a children movie, it presents itself as a child's innocent visualization of a very serious story. It is one of those films that you cannot find anything that is not to be liked. Yet this is of course true only if one can overcome the bittersweet sorrow.



Doubt (John Patrick Shanley, 2008)

Film hakkında söylenecek her şeyin ötesinde, Doubt bir oyunculuk gösterisi! Bir tiyatro oyunundan adapte olan basit ama ilgi çekici hikayesi, sınırlı sayıdaki mekan değişimi ve üç ana karakteri ile filmin tek amacının sahneyi Philip Seymour Hoffman'a, Amy Adams'a ve fazlasıyla Meryl Streep'e verip, geri çekilmek olduğu bile düşünülebilir.
Kurallara aşırı derecede bağlı, hatta bağnaz, disiplinli ve pek de sevimli olmayan Sister Aloysius, Katolik Okulu'nun müdüresi. Sister James, kurallara bağlı ancak dış dünyayaya daha açık, sevimli, sessiz, hayatında sakinlik isteyen, acemi ve her an incinmeye müsait rahibe, tarih öğretmeni. Father Flynn ise çocuklarla iyi anlaşan, fazlasıyla sevilen, reformist, kiliseyi dış dünyaya açmak isteyen, etkileyici bir peder. Filmin ismi ise, başlangıç olarak, Sister James'in bir gözlemine dayanıyor; basit bir ipucuyla yola çıkarak Father Flynn'ın öğrencilerden biriyle uygun olmayan bir ilişki içerisine girdiğinden şüphe duyuyor Sister James; daha sonra Sister Aloysius ise tüm kalbiyle inanıyor buna. Böylece Sister Aloysius tüm gücüyle savaşmaya başlıyor, doğru olanın yapılması için; Father Flynn inkar ediyor, çocukları koruduğunu söylüyor; Sister James ise karar veremiyor. Kimsenin bir kanıtı yok, sadece kelimeleri var, söyleyecek ve dinleyecek kelimeleri... Doubt da bu kelimeler etrafında gelişiyor. Film izlerken de, merak duygusu hiç eksilmiyor ancak filmden alınan zevk, tam da bu kelimelerin nasıl söylendiğinde, oyunculukta yatıyor.
Son olarak Doubt, benim şahsen çok sevdiğim bir şey yapıyor ve bolca sembol kullanıyor anlatımında. Çoğunu fazla aşikar bulmak mümkün. Ancak ne tam vaktinde esen şiddetli rüzgar, ne patlayıp duran ampüller, ne bir incilin içinde saklanan, bir dışına çıkan kurutulmuş çiçekler, ne uzun tırnaklar, ne de tükenmez kalemlerin hiçbiri, kesinlikle yersiz değil. Belki de din temasının bu kadar kuvvetli olduğu bir hikayede, semboller de, elbette, bu kadar aşikar olmalıdırlar. Öyle ki,  ve bu sembollerden birine dayanarak, hikayenin en büyük bilinmeyeni hakkında benim bir tahminim oluşuyor izlerken. Ancak kendime saklayacağım bu bilgiyi. Zira karakterler yeteri kadar konuşuyorlar filmde, ve onları izlemek, fazlasıyla keyifli.

Above all, Doubt is an acting spectacle. With limited location, simple (yet intriguing) story and few main characters, it is even possible to think that the whole purpose of the film-making was to give the scene to Philip Seymour Hoffman, Amy Adams and one-and-only Meryl Streep, to their faces, gestures and voices.
Streep plays Sister Aloysius, the strict and highly conservative principle of the Attached School, and Adams plays Sister James, the young, loving, and inexperienced nun. Hoffman is Father Flynn, modernist, fun and loved by the children. The title of the film refers to Sister Aloysius' questioning, induced by Sister James' naive observations, about Father Flynn being incongruously close to one of the students. Sister Aloysius fights against Father Flynn, Father Flynn refuses, Sister James doubts and nobody knows what really happened; they only have words, each others' words. Doubt develops around these words, and the curiosity never leaves but the pleasure of the film-watching-experience is based mostly on how these words are spoken: the acting.
Doubt sets an example for one more thing, something that I personally love to see in a film; symbols. It is possible to say that Doubt's symbols are even too obvious, yet I wouldn't say that the strong wind, blowing out bulbs, dried flowers - inside and on the bible -, long nails or ball-pen are dispensable. It is so that, I have a guess about the doubted fact of the story, solely based on one of those symbols; but I will keep it to myself, the talking is admissibly, and beautifully done by the characters anyways... 


Before the Devil Knows You're Dead (Sidney Lumet, 2007)

Filmin konusunu devamlı ortaya çıkan kucuk suprizlerini ele vermeden anlatmam oldukca zor. Ozetin ozeti haliyle, biri ayrildigi esiyle beraber yasayan kızını mutlu etmek ve nafakasini odemek zorunda olan, digeri ise karisi ile iliskisini duzeltmek icin Brezilya'ya tasinmak isteyen iki erkek kardes bir kuyumcuyu soymaya karar veriyorlar, fakat fazlasiyla beklenmedik olaylarin butun planlarini bozmasini engelleyemiyorlar. Bu haliyle bir suc filmi gibi duran Before the Devil Knows You're Dead, ilk suprizini filmin ortalarina dogru bir aile drami haline gelerek yapiyor. Aslina bakarsaniz, anlatilan da, birbirlerinin hayatlarini etkilemek zorunda kalmis ve her bireyi baska bir kuyunun dibinde olan bir ailenin drami.

Filmin yine ortalarina dogru anlasildigi haliyle, tesadufleri ve de karakterlerin alisilmisin disindaki hayati kararlari ile oldukca ekstrem bir hikaye var karsimizda. Ancak bu ekstremligi daha da etkileyici yapar bir sekilde, tum oyunculuklar ve de anlatim oldukca sade. Bu manada Philip Seymour Hoffman'in da oyunculuk basarisinin en buyuk etmenlerini bu filmde gormek mumkun. Canlandirdigi, ailenin en buyuk cocugu karakteri, bol sinirli, bol acili ve de oldukca farkli katmanlara sahip bir karakter, Ancak karakterin butun yuksek volumlu duygu patlamalarini oldukca sade bir oyunculukla canlandiriyor Hoffman.

Filmde, ahlaki acidan yanlis olan her kararin, bir sebebi, bir alt katmani, hatta cogu zaman suclanacak baska bir kisisi var. Ancak biraz kazdiginizda, ya da filmin sizi goturdugu gecmisi/gizli parcayi izlediginizde, tum felaketlerin donup dolasip kisinin kendisinden kaynaklandiginizi goruyorsunuz.  Boylece, her seferinde karsiniza ahlaki bir bilmece çıkarmış oluyor film.

Fakat, bütün bunların yanında, bir de karsinizda fazlasiyla huzunlu bir hikaye var. Ve bu hikaye o kadar aci ki, kendinizi disariya koyup, 'her şeyin sorumlusu olan' kişiyi arayamıyor, sucu herhangi birinde bulamıyr; aksine, butun bu birbiri icine gecmislik icinde, sucu hayatta bulup, 'hayat ne kadar acimasiz' demekten kendinizi alamiyorsunuz...

It is extremely hard to tell the story of the film, without spoiling its little, yet very important surprises. The summary of the summary is the two brothers deciding to rob a jewelry store, one to be able to pay the alimony, and the other to move to Brazil and relatedly to make his wife happy. Throughout the story, many unexpected things happen, yet perhaps the film's biggest surprise is it shifting from being a crime-movie to a family drama. In fact, it is revealed later that the whole story is about an extended family, of which the every member is in a different hole.

As we gradually understand, the depicted story is a very unusual one with its coincidences, and with its characters' life decisions that are on the very extreme. And the strongest side of Happiness is its choice of telling its peculiar story in a very modest way and with unpretentious acting. And this is exactly, Philip Seymour Hoffman shows his talent. His character, the oldest son, is wounded yet aggressive and holds many secrets. What makes him realistic, on the other hand, is Hoffman's way of acting: the non-dramatized explosions.

Before the Devil Knows You're Dead, reveals all of its surprises either with its flashbacks or with the depiction of previously hidden connections. And if you ask me, its beauty lies exactly in here: First, all the revelations hint that every morally-wrong-decision has a justifiable motive, every aggressiveness goes back to a trauma  and every crime has somebody else to blame for. But just when, you begin to blame something/somebody else for every mistake, the revelations go even deeper and now you come to understand that no matter what happens, the decision belongs to the decision-maker, and it is the person to blame for his choices. Thereby, the film continuously presents hard-to-solve morality puzzles.

Lastly, I believe it is possible to say that the story's sorrow is the film's own answer to the mentioned puzzles. What is told is so sad that, in the end, you give up on finding the person to blame and begin blaming the world, the life, the fate...

Happiness (Todd Solondz, 1998)

Rahatsız edici olmaktan oldukça uzak ve sıradan bir görsellikle, sorunsuz gözüküp, altında ciddi hastalıklar barındıran hayatları / karakterleri anlatan bir film Happiness. Bir şekilde birbirine bağlı bir grup insan var karşımızda: bir kaybeden olan Joy, onun kendini mutlu olduğuna inandırmak için çaba harcayan ablası Trish, Trish'in gizli pedofil, psikolog kocası Bill, Joy ve Trish'in kendinden nefret eden (ve aslında kendine aşık olan) ve tüm dünyanın ilgisinden sıkılmış ünlü bir yazar olan kardeşleri Helen, Helen'e aşık, telefon sapığı Allen. Ve diğerleri..

Philip Seymour Hoffman, hikayenin yan karakterlerinden Allen'ı, başarılı bir tiksindiricilikle canlandırıyor. Filmin başlangıcını oluşturan ve bir kara komedi harikası olan ayrılık sahnesinden hemen sonra, hikaye Allen'ın psikologu Bill'e, Helen ile ilgili sapkın fantazilerini anlatması ve anlattıklarını ne kadar sıkıcı ve sevilmez olduğunu bildiğini söyleyerek bitirmesi ile başlıyor. Allen karakteri hakkındaki bu ilk fikrimiz, film boyunca da değişmiyor. Allen'a tek bir sahnede bile sevgi duymak mümkün değil. Fakat diğer karakterlerin 'suçları' ile karşılaştırıldığında Allen fazlasıyla masum; ancak yine de fazlasıyla itici...

Adıyla bariz bir tezat oluşturacak şekilde, mutluluğu bulamayan, ancak bu boşluğu tartışmasız 'sapık' bir şekilde adlandırılacak hareketlerle kapatan karakterler var karşımızda. İşler iyice rahatsızlık verici hale gelmeden önce, temsil ettikleri hayat duruşunu oldukça karikatürize olarak gösteriyor gibi duran karakterler, işin içine çeşitli cinsi sapıklıklar, tecavüz, cinayet gibi olgular girdikçe başlı başına birer aşırılık timsali haline geliyorlar. Bu bağlamda, film ironik ve acılı, ya da kısaca başarısız, Amerikan Rüyası filmlerinden. Ancak bu türün sert filmlerinden olduğu kesin. Zira çoğu 'rahatsız edici' sahne kameranın bakışından kaçsa ve kaçamayan ya da olacakları bariz bir şekilde haber veren tüm sahnelere de neşeli müzikler eşlik etse de, şahsıma göre izlemesi fazlasıyla zor bir film Happiness.

Son olarak, Happiness'ın en büyük özelliği büyük harfli söylemlerden kaçınması, hatta bir derdi yokmuş gibi bir tavır takınması. Absürtlük ile rahatsız edici bir gerçekçilik arasında gidip gelen film, böylece izleyicinin tutunacak bir dal bulmasını engelliyor ve güleyim mi ağlayayım mı benzeri bir durum oluşturuyor. Öyle ki, cinayetini ve de ceseti nasıl sakladığını anlatan kadının hikayesi yüzünden dehşete mi düşseniz, yoksa bunu anlatırken hikayede de yeri olan çilekli dondurmasını rahatça midesine indirmesine mi gülseniz karar veremiyorsunuz. Zaten filmin rahatsız ediciliği de, tam olarak bu sahnenin örneklediği yersizlikten geliyor...

In terms of visuality, Happiness is far from being upsetting: It is almost impossible to make someone believe that what you are watching is extremely disturbing. On the other hand, this contradiction coincides perfectly with its characters, all of which look 'perfectly beautiful - and normal' on the outside, yet have different perversions, sorrow, hatred or outrageous secrets on the inside: Joy, who is a typical looser in life, her sister Trish who tries so hard to make herself believe that she has the perfect life, Trish's husband Bill who is a pedophile, Joy and Trish's sister Helen who hates and loves herself at the same time, and the others...

As obviously contrasting with the film's title, all these characters are seeking for happiness and failing on finding it. What they replace it with, on the other hand, are different kinds of extreme perversions. Just before the story dives into really disturbing incidents, it is possible to find the characterizations unnecessarily exaggerated, even absurd. Yet, with the sexual perversions', rape's and murder's inclusion to the story, not the characters but the story itself becomes to be situated on an extreme end. In this sense, Happiness is an sorrowful failure-story of American Dream; a very harsh one.

Perhaps, I should underline again: with its joyful music accompanying all the disturbing scenes, Happiness is a hard-to-watch film. As it moves between absurdity and disturbing reality, it gives no leg to stand on, and eventually you become more disturbed about your own situation in which you can not decide whether you should laugh to the scene or get annoyed by it...

Philip Seymour Hoffman plays socially incapable Allen, a secondary character in the story, who is madly in love with Helen. After the opening scene of the film (which I believe is a wonderful example of dark comedy), we see Allen talking to his psychologist about his sexual fantasies and about how he is determined that everybody finds him boring, and nobody likes him. In fact, this first impression does not change through out the story and Hoffman, successfully, does not make it easy to like Allen. Yet, whether it is easier to hate Allen, whom we did not like from the beginning, or if it is easier to hate the beautiful and normal looking characters that soon reveal their sickness, is highly questionable.

*Bu yazıyı hazırlarken, Hoffman'ın bir de yönetmenlik deneyimi olduğunu, 2010 yılında Jack Goes Boating isimli bir film yönettiğini öğrendim; film izlenecekler listeme hızlı bir giriş yaptı. Yine bu yazıyı hazırlarken, yazmayı planladığım filmlerden biri de Flawless (Joel Schumacher, 1999) idi, ancak çok uğraştım, çok çabaladım, filmi bitirmeyi bir türlü beceremedim. Son olarak, yine bu yazıyı hazırlarken, Charlie Wilson's War (Mike Nichols, 2007) ve Punch-Drunk Love (Paul Thomas Anderson, 2002) 'ın izlerken fazlasıyla beğendiğim, ancak sonra beğendiğimi unuttuğum filmler olduklarını fark ettim.

*Preparing this post, I found out that Hoffman has a directorial debut called Jack Goes Boating (2010), now it is on my "to watch" list. Again, preparing this post, I was planning to watch and write about Flawless (Joel Schumacher, 1999), yet I tried so hard, so hard!, but just couldn't manage to see the end. And lastly, going through Hoffman's films, I realized that Charlie Wilson's War (Mike Nichols, 2007) and Punch-Drunk Love (Paul Thomas Anderson, 2002) are two of those films that I highly appreciate while watching, and later forget that I did.